Η κρίση πανικού είναι μια αιφνίδια ανάδυση φόβου ή έντονης δυσφορίας που κορυφώνεται εντός ολίγων λεπτών και πυροδοτεί έντονες σωματικές αντιδράσεις, ενώ στην πραγματικότητα δεν απειλεί το άτομο κάποιος σοβαρός κίνδυνος.
Τα άτομα που έχουν βιώσει την κρίση πανικού την περιγράφουν ως μια αίσθηση πλήρους απώλειας ελέγχου ή σαν ένα έμφραγμα. Η απότομη ανάδυση φόβου μπορεί να συμβεί είτε σε κατάσταση ηρεμίας, χωρίς προειδοποίηση, είτε σε κατάσταση άγχους.
Ο τρόπος που εκδηλώνεται η κρίση πανικού ποικίλλει από άτομο σε άτομο και όταν η κρίση υποχωρεί, το άτομο νιώθει εξαντλημένο. Μερικά από τα βασικότερα συμπτώματα της κρίσης πανικού είναι τα εξής:
- αίσθημα παλμών, αίσθημα ότι η καρδιά πάει να σπάσει ή επιτάχυνση του καρδιακού ρυθμού
- εφίδρωση
- έντονος τρόμος ή δονήσεις
- αίσθημα λαχανιάσματος ή ασφυξίας
- αίσθημα πνιγμονής
- πόνος ή αίσθημα δυσφορίας στο στήθος
- ναυτία ή δυσφορία στην κοιλιακή χώρα
- αίσθημα ζάλης, αστάθειας, ότι «αδειάζει το κεφάλι από αίμα» ή τάση για λιποθυμία
- ρίγη ή εξάψεις
- μουδιάσματα ή μυρμηγκιάσματα
- αποπραγματοποίηση (αίσθηση μη πραγματικού) ή αποπροσωποποίηση (αίσθημα απόσπασης από τον εαυτό)
- φόβος απώλειας του ελέγχου ή επέλευσης τρέλας
- φόβος επερχόμενου θανάτου.
Ένα σοβαρό πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι πάσχοντες είναι ο έντονος φόβος ότι θα εκδηλωθεί σύντομα μία ακόμη κρίση πανικού. Δεν αποκλείεται το άτομο να αποφεύγει καταστάσεις που έχει συνδυάσει με μια κρίση πανικού.
Οι κρίσεις πανικού μπορούν να συμβούν στο πλαίσιο κάθε αγχώδους διαταραχής όπως και κάθε άλλης ψυχικής διαταραχής (π.χ. καταθλιπτικές διαταραχές, μετατραυματική διαταραχή στρες, διαταραχές χρήσης ουσιών) και κάποιες ιατρικές καταστάσεις (π.χ. καρδιαγγειακές, αναπνευστικές, γαστρεντερικές).
Πότε είναι απαραίτητη η επίσκεψη στον ψυχολόγο
Η διαταραχή πανικού είναι δύσκολο να αντιμετωπιστεί χωρίς τη βοήθεια ειδικού και οι κρίσεις πιθανόν να επιδεινώνονται σταδιακά χωρίς θεραπεία.
Μια ασφαλής θεραπευτική σχέση και οι θεραπευτικές τεχνικές που προτείνονται από τον ειδικό, συμβάλλουν στη μείωση της συχνότητας αλλά και της έντασης των κρίσεων και βελτιώνουν την ποιότητα ζωής του ανθρώπου.